De windmolens die in de Achterhoek gezet gaan worden, kunnen een hoogte krijgen tussen de 180 en 240 meter.

Klinisch fysicus Jan de Laat van het Leids Universitair Medisch Centrum meldt in Argos: Hartklachten kunnen verergeren onder invloed van langdurige blootstelling aan laagfrequent (brom)geluid dat onder andere door draaiende windturbines wordt geproduceerd. De Laat analyseerde meer dan driehonderd recent gepubliceerde wereldwijde studies naar gezondheidsaspecten van onder andere laagfrequent geluid.Een kenmerk van laagfrequent geluid is dat het veel verder draagt dan ‘gewoon’ geluid en ook binnenshuis trillingen veroorzaakt. Wanneer het menselijk lichaam langdurig wordt blootgesteld aan die trillingen kan een verdikking ontstaan van het hartzakje, een vlies om het hart. Door die verdikking kunnen al bestaande hartklachten verergeren.

Naast de aanwijzingen voor effecten van laagfrequent geluid op het hart wijst De Laat op nog een uitkomst van zijn onderzoek: ‘Laagfrequent geluid blijkt een gemakkelijke entree om invloed uit te oefenen op het menselijk lichaam en de hersenen. Veel onderzoeken rapporteren naast slaapverstoring en stress bijvoorbeeld ook effecten op geheugen en concentratieverlies.’

Aan de Rijksuniversiteit Groningen loopt op dit moment een promotieonderzoek naar de invloed van laag frequent geluid op die cognitieve functies, onder leiding van de klinisch psycholoog Dr. Janneke Koerts. Daarbij worden geheugen, reactievermogen en concentratie getoetst van een groep mensen die last heeft van laag frequent geluid en een groep die dat niet heeft. Het is één van de eerste grote veldonderzoeken naar dit onderwerp in Nederland, de resultaten worden medio 2021 verwacht.

De rekenmodellen van De Laat wijzen erop dat moderne windturbines zo’n 110 dB aan laagfrequent (bron)geluid produceren. Bij een woning op 1000 meter afstand is daar nog zo’n 35 dB van over. Dat komt omdat laagfrequent geluid veel minder gedempt wordt dan geluid van hogere frequenties. Windmolens mogen in Nederland per dag niet meer dan 47 dB gemiddeld produceren ‘op de gevel’ en maximaal 41 dB in de nacht. Volgens De Laat moet die geluidsnorm naar beneden. ‘Onze conclusie is dat wanneer de norm teruggaat naar 35 dB je veel minder of zelfs geen gezondheidsklachten meer zal zien. Daarmee zijn die effecten de komende 20 of 30 jaar te beperken. Ik denk dat er alle aanleiding is om de normen scherper te stellen, nu we alle getallen op een rijtje hebben.’

Een tweede mogelijkheid die De Laat noemt is het wettelijk vastleggen van een minimale afstand tussen woonkernen en windturbines. Denk aan een minimale afstand van 10 maal de ashoogte.

Een derde mogelijkheid is het invoeren van een speciale norm voor de maximale belasting aan laagfrequent geluid binnenshuis van 20 dB zoals in Denemarken al een aantal jaar geldt. (Bron: Argos)

Een mogelijk uitstel is een arrest van het Europese Hof van Justitie over een bouwplan van vijf windturbines in het Belgische Aalter en Nevele (het zogenoemde Neveler-arrest) van afgelopen zomer. Daarin droeg het Hof de Vlaamse regering op om alsnog een uitgebreid Milieueffectonderzoek te doen naar de algemene milieunormen die voor windturbines en windparken gelden.

Nederland heeft algemene milieunormen voor slagschaduw, schitteringen, veiligheidscontouren en geluidsoverlast. Dat is hier geregeld in een landelijk geldend Activiteitenbesluit. Mogelijk dat de Raad van State gaat beslissen dat er ook in Nederland alle reden is om een Milieu Effect Rapportage-onderzoek naar die algemene milieunormen te doen.

Woordvoerder Bron van Tegen-Wind zei dat de Raad van State mogelijk door de Toeslagenaffaire toch wat voorzichtiger gaat worden in het vrij baan geven aan allerlei windpark-, zonnepanelen- en gaswinningsprojecten. ‘Sinds de crisis- en herstelwet is ingevoerd is de rol van de Raad van State verworden van scheidsrechter tot grensrechtertje van de thuisclub. De burger staat direct al met 10-0 achter tegen al het geweld van de overheid en de grote energiebedrijven. Het is toch raar dat de overheid een ware industriële energiegolf uitrolt over de groene gebieden in het oosten en noorden van het land. Onder het mom van duurzame energie wordt natuur, landschap en de biodiversiteit alsnog vernietigd. De burger staat bijna machteloos tegenover al dat gelobby van machtige energiebedrijven. En ook de plaatselijke overheden, zoals gemeentes en provincies, hebben alleen nog het belang van de energiebedrijven voor ogen en niet meer van hun eigen burgers.’ (Bron: Cerberus Persbureau, 13-01-21)

Antionette Seegers

Wat vindt u?

In de Volksraadpleging van ultimo 2020 hebben wij gezondheidsproblemen als gevolg laagfrequent geluid verweven in vragen over de minimale afstand tot bebouwing.

92% van de respondenten vindt het onverstandig dat windmolens, conform de geldende regels, bij een woonkern komen.

76% onderschrijft dat minimaal 10 keer de tiphoogte als minimale afstand tot bebouwing moet worden aangehouden.